قرص پروپرانولول چیست؟ (عوارض+موارد مصرف)

در بعضی از موارد پزشکان برای درمان فشار خون بالا، ضربان قلب نامنظم، لرزش و رعشه بدن از ترکیبی به نام پروپرانولول استفاده می‌کنند که در دسته داروهایی به نام مسدودکننده بتا قرار دارد. این ترکیب دارویی به اشکال مختلف قرص، محلول، کپسول و ماده تزریقی موجود است و پزشک برحسب تشخیص خود بهترین حالت را برای بیمار تجویز خواهد کرد. اگر می‌خواهید در مورد ماهیت قرص پروپرانولول و عوارض جانبی احتمالی آن اطلاعات لازم را به‌دست آوردید تا انتهای مطلب با داروخانه آنلاین دارودراگ همراه باشید.

موارد مصرف قرص پروپرانولول

قرص پروپرانولول که به نام‌های پرانولول، پرانول و پروپرانول هم شناخته می‌شود از دسته داروهای مسدود‌کننده‌ی بتا است که به‌صورت مستقیم بر روی قلب و گردش خون اثر می‌گذارند؛ بنابراین در بیشتر موارد برای افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی گوناگون و موارد مختلف زیر استفاده می‌شود:

• درمان ضربان قلب نامنظم
• بهبود شانس بقا بعد از حملات قلبی
• کاهش فشار خون و ممانعت از سکته‌ی مغزی، حمله قلبی و مشکلات کلیوی
• درمان فشار خون بالا
• تسکین درد قفسه سینه
• جلوگیری از سردردها و حملات میگرنی
• کاهش لرزش و رعشه در بدن
• کنترل ریتم قلب در فیبریلاسیون دهلیزی
• درمان اضطراب و اختلالات پانیک
• درمان سیروز کبدی
• کمک به کاهش استرس بعد از حادثه

بیشتر بخوانید: کلر دیاز پوکساید چیست؟ (موارد مصرف+عوارض جانبی)

مکانیسم عملکرد قرص پروپرانولول چگونه است؟

همان‌طور که اشاره کردیم این قرص جز داروهای مسدودکننده گیرنده بتاآدرنرژیک است. با انجام این کار اثرات ناشی از آدرنالین و سایر هورمون‌های مرتبط با استرس کاهش یافته و به این ترتیب ضربان قلب، بار کاری وارد بر آن و فشارخون کاهش می‌یابد.

نکته‌ی جالبی که باید به آن توجه کنید این است که پروپرانولول نوعی مسدوده‌کننده بتای غیرانتخابی است؛ یعنی این که امکان اثرگذاری مشابه آن بر روی ریه‌ها و سایر ارگان‌های بدن نیز وجود دارد.

انواع قرص پروپرانولول

قرص پروپرانولول در دوزهای ۱۰، ۲۰، ۴۰، ۶۰ و ۸۰ میلی‌گرمی و کپسول آهسته رهش آن هم در دوز ۱۶۰ میلی‌گرمی در داروخانه‌ها موجود است که مشخصات و موارد مصرف هریک از آن‌ها به شرح زیر است:

پروپرانولول ۱۰

از قرص پروپرانولول ۱۰ برای درمان آریتمی قلب، مشکلات مرتبط با اضطراب و پیشگیری از حملات و سردردهای میگرنی استفاده می‌شود.

پروپرانولول ۲۰

این قرص معمولاً‌ برای کنترل فشارخون، کاهش بروز سردردهای میگرنی، بهبود درد قفسه سینه و درمان بیماری‌های مختلف قلب مثل آریتمی تجویز می‌شود.

پروپرانولول ۴۰

از جمله موارد مصرف قرص پروپرانولول ۴۰ می‌توان به درمان تیروئید پرکار، آریتمی، فشارخون بالا، اضطراب و بیماری‌های قلبی اشاره کرد.

بیشتر بخوانید: کپسول نتل چیست و چه کاربردی دارد؟

نکات مهم در زمان مصرف قرص پروپرانولول

مهم‌ترین نکته این است که مصرف قرص پروپرانولول باید مطابق با دستور پزشک انجام شده و در زمان انجام آن به موارد زیر هم توجه شود:

• بهتر است مصرف این قرص را به بعد از هر وعده‌ی غذایی خود موکول کنید.
• برای دیدن حداکثر نتیجه باید مصرف قرص پروپرانولول را به‌صورت مرتب و منظم انجام دهید.
• چنانچه شکل شربت دارو برای شما تجویز شده بهتر است که آن را با پیمانه‌ی مخصوص خود دارو میل کرده و از مصرف آن با قاشق‌های خانگی خودداری کنید؛ چرا که باعث می‌شود مقادیر دقیق وارد بدن شما نشود.
• در صورت حادتر شدن علائم بیماری از قبیل افزایش فشارخون یا درد قفسه سینه به سرعت موضوع را با دکتر خود در میان بگذارید.
• از قطع ناگهانی قرص پروپرانولول پرهیز کنید؛ چرا که ممکن است سلامتی شما را در وضعیت خطرناک‌تری قرار دهد.
• فشارخون بالا مشکلی بدون علامت است؛ بنابراین خودسرانه مصرف دارو را قطع نکنید و تا زمان تشخیص دکتر به این کار ادامه دهید.
• اثرگذاری قرص پروپرانولول در درمان فشارخون بعد از یک تا دو هفته خود را نشان خواهد داد.
• در صورت استفاده از داروهای کاهش‌دهنده‌ی کلسترول مصرف پروپرانولول را به ۱ ساعت قبل یا ۴ ساعت بعد از مصرف این داروها موکول کنید.

حال سؤالی که ممکن است برای شما مطرح شود این است که بهترین زمان مصرف قرص پروپرانولول چیست؟ چنانچه از کپسول‌های پیوسته رهش این ترکیب دارویی استفاده می‌کنید باید مصرف آن را به قبل از خواب خود موکول کنید. نکته‌ای که باید به آن توجه کنید این است که بهترین اثرگذاری دارو در صورت مصرف آن در زمان معین و ثابت خود را نشان می‌دهد.

عوارض جانبی مصرف قرص پروپرانولول چیست؟

حال که با ماهیت قرص پروپرانولول و موارد مصرف آن آشنا شدیم، بهتر است بدانیم که عوارض جانبی احتمالی این ترکیب دارویی چیست. از جمله عوارض مصرف پروپرانولول می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• احساس خستگی
• حس سبکی در سر
• سرگیجه
• مشکل در خواب
• معده درد
• داشتنن خواب‌های آشفته و غیرعادی
• تهوع و استفراغ
• تغییر در بینایی

اگر هرکدام از عوارض زیر را مشاهده کردید هرچه سریع‌تر با پزشک خود تماس گرفته و جزئیات را در اختیار او قرار دهید:

• سوزن شدن دست و پا
• افزایش تشنگی
• آبی‌شدن انگشت و پنجه‌ها
• خون‌ریزی
• کبودی
• تورم و درد مفاصل
• غش کردن
• ضربان قلب بسیار پایین
• علائم مشابه عفونت مثل تب و گلودرد دائمی
• افزایش ناگهانی وزن
• تنگی نفس
• تورم پا
• افزایش تعداد دفعات دفع ادرار و...

تداخلات دارویی قرص پروپرانولول با ترکیبات دارویی دیگر

تداخل دارویی به معنی این است که مصرف یک دارو به همراه داروی دیگر منجر به تأثیر بر عملکرد نهایی دارو اولیه شده که ممکن است خطرناک باشد و در عین حال از بروز عملکرد مثبت ترکیب دارویی موردنظر جلوگیری کند. داروهای ذکر شده در این بخش می‌توانند با قرص پروپرانولول تداخل دارویی داشته باشند:

داروهای درمان‌کننده آریتمی

استفاده از قرص پروپرانولول در کنار سایر داروهای مورد استفاده برای درمان آریتمی می‌تواند عوارض جانبی خطرناکی مثل انسداد قلب،‌ کاهش فشارخون و... را به دنبال داشته باشد. تعدادی از این داروها شامل دیگوکسین، کینیدین، آمیودارون و برتیلیوم هستند.

ترکیبات دارویی مسدودکننده آلفا

دسته‌ای از داروهای تنظیم‌کننده فشارخون بالا و هایپرپلازی خوش‌خیم پروستات هستند که مصرف آن‌ها در کنار پروپرانولول می‌تواند منجر به افت شدید فشار خون و غش کردن بیمار شود. از جمله این ترکیبات دارویی می‌توان به ترازوسین، دوکسازوسین و پرازوسین اشاره کرد.

بیشتر بخوانید: 10 مکمل ضروری که باید در خانه داشته باشید

سایر مسدودکننده‌های بتا

مصرف سایر ترکیبات دارویی مسدود‌کننده بتا مانند بیسوپرولول، نبیولول، آسبوتولول و...  در کنار پروپرانولول می‌تواند منجر به بروز علائم تداخل دارویی شود.

داروهای رقیق‌کننده خون

مصرف داروهای رقیق‌کننده خون مانند وارفارین در کنار قرص پروپرانولول می‌تواند میزان خون‌ریزی فرد را از زخم‌های گوناگون افزایش دهد.

مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین

این داروها که شامل لیزینوپریل و انالاپریل هستند در درمان فشارخون کاربرد دارند؛ اما مصرف آن‌ها در کنار پروپرانولول می‌تواند فشارخون را به پایین‌تر از حد طبیعی کاهش دهد که اثرات سو بسیاری را به دنبال خواهد داشت.

مسدود‌کننده‌های کانال کلسیم

داروهای مسدودکننده کانال کلسیم ورود کلسیم به داخل سلول و خروج آن از سلول را مهار کرده و به این ترتیب فشارخون را تنظیم می‌کنند. مصرف همزمان این ترکیبات دارویی در کنار قرص پروپرانولول می‌تواند منجر به افت شدید ضربان قلب، نارسایی و انسداد آن شود که بسیار خطرناک است.

ترکیبات ضدالتهاب غیراستروئیدی

داروهایی مثل دیکلوفناک، ایبوپروفن، اتودلاک، ملوکسیکام، پیروکسیکام و ناپروکسن از دسته ترکیبات ضدالتهاب غیراستروئیدی هستند که برای کاهش التهاب، درد و تب استفاده می‌شوند. استفاده همزمان این داروها با پروپرانولول می‌تواند اثرات این ترکیب دارویی در کاهش فشارخون را تضعیف کند.

داروهای درمان زخم معده

داروهای درمان زخم معده در کاهش سوزش سر دل و سوء هاضمه کاربرد دارند. مصرف این ترکیبات دارویی مانند آنتی اسیدها و هیدروکسید آلومینیوم در کنار قرص پروپرانولول می‌تواند اثرات مفید این قرص را کاهش دهد.

مکمل‌های مناسب برای کاهش استرس و اضطراب

اگر صرفاً بخاطر رهایی از استرس و اضطراب به سراغ مصرف این ترکیب دارویی رفته‌اید باید بدانید که مکمل‌های زیادی وجود دارند که می‌توانند به جای قرص پروپرانولول به شما کمک کنند. تعدادی از این مکمل‌ها که توسط دارودراگ هم به فروش می‌رسند شامل موارد زیر هستند:

• ویتامین‌های گروه B
• منیزیم
• ویتامین D
• مولتی ویتامین‌ها
• اسیدچرب امگا ۳
• ال تانین

بیشتر بخوانید: کاندوم فضایی چیست؟

سخن آخر

در این مطلب با ماهیت قرص پروپرانولول، موارد مصرف و عوارض جانبی احتمالی این ترکیب دارویی آشنا شدیم. پیش از هرچیز باید به داروهای مصرفی خود توجه کرده و با توجه به دستور پزشک مصرف این دارو را آغاز کنید. شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با پزشک مجموعه دارودراگ تماس بگیرید.