روغن کنجد، زیتون یا آفتاب‌گردان؟
روغن‌های متنوعی برای پخت و پز و سالاد وجود دارد. بعضی از این روغن‌ها، مثل روغن زیتون شناخته شده‌تر هستند. اما برخی از آن‌ها مثل روغن آفتاب‌گردان و کنجد، شهرت کمتری دارند. برای این‌که بدانید کدام روغن بهتر است، می‌بایست با خواص هر روغن و نقطه دود هریک آشنا شوید. ما در این مطلب از مجله دارودراگ تصمیم گرفته‌ایم تمام اطلاعات لازم در مورد روغن زیتون، روغن کنجد و روغن آفتاب‌گردان را در اختیار شما قرار دهیم. اگر می‌خواهید بدانید کدام روغن برای چه کاری بهتر است، تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
بهترین روغن کدام است؟
این‌که کدام روغن مناسب‌تر است، به نوع پخت و پز و هدف شما بستگی دارد. نقطه دود روغن، همان دمایی است که روغن در آن شروع به سوختن و تولید دود می‌کند. این نکته یکی از مهم‌ترین مسائلی است که باید به آن توجه کنید. اگر روغن را بیشتر از نقطه دود آن حرارت دهید، نه تنها عطر و طعم خود را از دست می‌دهد، بلکه مواد مغذی داخل آن هم تخریب میشود و روغن شروع به تولید مواد مضری به نام رادیکال‌های آزاد می‌کند. در ادامه با انواع روغن و نوع کاربرد آن‌ها آشنا می‌شویم.
روغن زیتون
متخصصان تغذیه معتقدند روغن زیتون یکی از سالم‌ترین و پرکاربردترین روغن‌ها برای پخت و پز و سالاد است. البته به شرطی که خالص باشد. روغنی انتخاب کنید که تصفیه شده و بیش از حد فرآوری شده نباشد. برچسب extra virgin (فوق خالص/فوق بکر) یعنی روغنی که می‌خرید تصفیه نشده است و از کیفیت بالایی برخوردار است.
روغن زیتون خالص، سرشار از اسیدهای چرب و چربی‌های اشباع نشده است. بسیاری از مطالعات، روغن زیتون را با سلامت قلب مرتبط می‌دانند. نقطه دود روغن زیتون نسبت به روغن‌های دیگر پایین است و به همین خاطر برای سالاد و پخت و پز با دمای پایین و متوسط مناسب است.
بیشتر بخوانید: هرچه باید درباره روغن آرگان بدانید
روغن زیتون به عنوان چاشنی هم عالی است. خیلی از افراد این روغن را داخل چای لاته می‌ریزند.
البته فراموش نکنید برچسب «فوق خالص» که روی خیلی از روغن‌ها درج شده، همیشه هم واقعی نیست. طبق گفته‌ی اتحادیه‌ی ملی مصرف کنندگان، بسیاری از روغن‌های موجود در بازار با استانداردهای تعریف شده برای روغن خالص مطابقت ندارند.
فواید و خواص روغن زیتون
- این روغن حاوی امگا-9 و امگا-3 بالا و امگا-6 پایین است
- سرشار از چربی‌های تکسیرنشده است
- حاوی مقدار زیادی آنتی‌اکسیدان است
- خاصیت ضد التهابی دارد
- از سکته جلوگیری می‌کند
- مانع بیماری‌های قلبی میشود
- باعث چاقی و افزایش وزن نمی‌شود
- از سنگ‌های صفراوی پیشگیری می‌کند
- از معده محافظت می‌کند و آن را از زخم و التهاب مصون می‌دارد
- ممکن است بتواند با بیماری آلزایمر مبارزه کند
- ممکن است خطر دیابت نوع 2 را کم کند
- آنتی اکسیدان‌های موجود در روغن زیتون خواص ضد سرطانی دارند
- می‌تواند به درمان روماتیسم مفصلی کمک کند
- خواص ضد میکروبی دارد
مضرات روغن زیتون
اگر از روغن زیتون به اندازه‌ی کافی و درست استفاده کنید، به احتمال زیاد بی‌خطر است. دو قاشق غذاخوری روغن زیتون می‌تواند 14% کالری روزانه‌ی بدن را تامین کند.
با این حال درصد کمی از افراد با مصرف روغن زیتون دچار حالت تهوع می‌شوند.
روغن آفتاب‌گردان
روغن آفتاب‌گردان از دانه‌های آفتاب‌گردان استخراج میشود. از این روغن برای آشپزی و به عنوان دارو استفاده میشود.
روغن آقتاب‌گردان سرشار از ویتامین E است؛ یک قاشق غذاخوری از این روغن، 28% از مواد مغذی مورد نیاز بدن را تامین می‌کند. روغن آفتاب‌گردان عطر زیادی ندارد و نقطه دود آن بالاست، یعنی قادر به تحمل حرارت زیاد است. اسیدهای چرب این روغن زیاد است. بیشتر افراد از روغن آفتاب‌گردان برای پخت و پز استفاده می‌کنند.
فواید و خواص روغن آفتاب‌گردان
- خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد
- کلسترول کل و کلسترول بد بیماران مبتلا به کلسترول بالا را کاهش می‌دهد
- مصرف مداوم روغن آفتاب‌گردان به کاهش فشار خون کمک می‌کند (البته روغن زیتون تاثیر بهتری دارد)
عوارض روغن آفتاب‌گردان
اگر از روغن آفتاب‌گردان به اندازه‌ی کافی استفاده کنید، به احتمال زیاد کاملا ایمن است.
روغن کنجد
کنجد محصولی است که به خاطر خواص روغن داخل دانه‌هایش کاشته میشود. از روغن کنجد به خاطر عطر و طعم قدرتمندی که دارد، استفاده میشود. مدت زیادی طول می‌کشد تا مقدار کمی از این روغن تمام شود.
بیشتر بخوانید: بهترین روغن برای برنزه شدن با آفتاب
روغن کنجد حاوی اسیدهای چرب تکسیرنشده و اسیدهای چرب اشباع نشده است و به غیر از این مواد مغذی دیگری ندارد. لازم به ذکر است روغن کنجد نقطه دود نسبتا بالایی دارد و برای پخت و پز، سرخ کردن‌های سطحی و کوتاه مدت با حرارت پایین ایده‌آل است. بسیاری از افراد از روغن کنجد برای پخت و پز، تهیه‌ی سس و روی سالاد استفاده می‌کنند. این روغن، یکی از چاشنی‌های پرطرفدار است.
فواید و خواص روغن کنجد
- سرشار از آنتی‌اکسیدان است
- خواص ضد التهابی دارد
- برای سلامت قلب مفید است
- می‌تواند قند خون را کنترل کند
- به درمان آرتریت کمک می‌کند
- کیفیت خواب را بهبود می‌بخشد
عوارض روغن کنجد
اگر روغن کنجد به مقدار کافی و از طریق غذاهای روزمره مصرف شود، ایمن است. با این حال بعضی از افراد به کنجد حساسیت دارند و با مصرف روغن آن دچار واکنش‌های آلرژیک می‌شوند.
بیشتر بخوانید: چطور با روغن ویتامین E ناخن‌هایی براق و سالم داشته باشیم؟
بهترین روغن برای سرخ کردن کدام است؟
خوردن غذاهای سرخ کردنی تاثیر خوبی روی سلامت ندارد، با این حال سرخ کردن بعضی از غذاها ضروری است. آسیبی که غذاهای سرخ کردنی به سلامت وارد می‌کنند تا حد زیادی به تعداد دفعات مصرف هفنگی و نوع روغن سرخ کردنی بستگی دارد.
برای آن‌که غذا سرخ شود، لازم است آن را داخل روغن داغ غوطه‌ور کنید. دمای مناسب اینکار 170 تا 190 درجه سانتی گراد است.
غوطه‌ور کردن غذا داخل روغن با این دما باعث میشود سطح غذا فورا بپزد. سپس یک لایه روی غذا ایجاد میشود که روغن نمی‌تواند به آن نفوذ کند. همزمان با این اتفاق، رطوبت داخل هوا تبدیل به بخار میشود و داخل غذا می‌پزد. بخار از ورود روغن هم جلوگیری می‌کند. با این حال تمام این اتفاقات در صورتی رخ می‌دهد که غذا در درمای مناسب سرخ شود:
- دمای خیلی کم باعث میشود روغن به مواد غذایی نفوذ کند و غذا بیش از حد چرب شود
- دمای خیلی زیاد باعث خشک شدن غذا میشود و روغن را اکسید می‌کند
همانطور که گفتیم بعضی از روغن‌ها تحمل دمای زیاد را ندارند. روغن خوب برای سرخ کردن روغنی است که:
- نقطه دود آن بالا باشد
- مقاوم باشد و در صورت گرم شدن با اکسیژن واکنش ندهد
روغن با نقطه دود بالا، یعنی روغنی که قبل از تولید دود، می‌تواند دمای زیادی را تحمل کند. اگر روغن به نقطه دود خود برسد، ماده‌ای به نام آکرولئین تولید می‌کند که بسیار مضر است و چشم‌ها را می‌سوزاند.
بهتر است برای سرخ کردن غذا از روغن‌های مخصوص استفاده کنید، نقطه دود روغن سرخ کردنی بسیار بالاست و به راحتی دود نمی‌کند. با این حال طبق نقطه دود سه روغن معرفی شده، بهترین روغن برای سرخ کردن، روغن آفتاب‌گردان است.
نقطه دود روغن کنجد، آفتاب‌گردان و زیتون
- روغن آفتاب‌گردان: 246 درجه سانتی‌گراد
- روغن کنجد: 226 درجه سانتی‌گراد
- روغن زیتون: 190 درجه سانتی‌گراد
بدیهی است هرچه نقطه دود بالاتر باشد برای سرخ کردن بهتر است.
جمع‌بندی
همانطور که در این مقاله گفتیم روغن‌های پخت و پز انواع مختلفی دارند و هر کدام برای کار خاصی مناسب هستند. روغن زیتون برای بیماران قلبی و افراد مبتلا به کلسترول و فشار خون بالا انتخاب خوبی است. این روغن نقطه دود پایینی دارد و برای سرخ کردن مناسب نیست، اما به عنوان روغن سالاد انتخاب خوبی است. روغن آفتاب‌گردان بهترین گزینه برای سرخ کردن مواد غذایی است. این روغن در پیشگیری از بیماری‌های قلبی و برای کنترل کلسترول بالا خوب است. روغن کنجد برای کنترل فشار خون خوب است. این روغن نقطه دود نسبتا بالایی دارد و علاوه بر پخت و پز برای سرخ کردن‌های سطحی و کوتاه مدت مناسب است.
در آخر این‌که از چه روغنی برای چه کاری استفاده کنید بستگی به خواص روغن و نقطه دود آن دارد. اگر نگران سلامت خود هستید، روغن را با توجه به تاریخچه‌ی پزشکی‌تان استفاده کنید. اما اگر دنبال روغن مناسب برای سرخ کردن هستید، روغنی تهیه کنید که نفطه دود آن بالا است.
شما می‌توانید انواع محصولات تقویت سیستم ایمنی را به صورت آنلاین از داروخانه آنلاین دارودراگ خریداری و درب منزل تحویل بگیرید.
این مطلب توسط تیم مجله سلامتی دارودراگ تهیه و تنظیم شده است.
انتشار مطالب فوق تنها با ذکر مرجع به همراه لینک وب‌سایت دارودراگ مجاز می‌باشد.
لطفا به حقوق هم احترام بگذاریم.