بیماری روتاویروس چیست؟

بیماری روتاویروس یکی از ویروس‌های بسیار مسری است که به دلیل عدم توانایی سیستم ایمنی نوزادان و کودکان خردسال معمولا به کودکان زیر دو سال حمله می‌کند. این ویروس به عنوان عامل اصلی اسهال شدید در نوزادان و کودکان خردسال در سراسر جهان شناخته می‌شود و سالانه مسئول بیش از ۲۱۵ هزار مرگ و میر در جهان است. ما در این مقاله از داروخانه آنلاین دارودراگ به بیماری روتاویروس و واکسن آن می‎‌پردازیم.

بیماری روتاویروس

بیماری روتاویروس یک بیماری ویروسی است که عمدتاً بر روی روده تأثیر می‌گذارد. ویروس روتاویروس مسئول این بیماری است و از طریق گوشت و شیر آلوده به بدن کودکان وارد می‌شود. بیماری روتاویروس از طریق تماس مدفوعی و دهانی به راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود. این بیماری با علائمی مانند تهوع، استفراغ، اسهال و تب شدید همراه است و در بعضی از موارد می‌تواند منجر به بیماری‌های جدی‌تر مانند نارسایی کلیوی شود. این بیماری در هفته‌های سرد سال شایع‌تر است، اما به‌طور کلی در هر فصلی احتمال ابتلا به این بیماری وجود دارد.
اگرچه این بیماری در تمام جهان رخ می‌دهد، اما در کشورهای در حال توسعه شایع‌تر است و بیشتر مرگ و میرهای ناشی از آن در این کشورها رخ می‌دهد.

روتاویروس یک بیماری ویروسی

علائم بیماری

علائم عفونت روتاویروس معمولاً در عرض دو روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس ظاهر می‌شود و می‌تواند تا ده روز ادامه یابد. شایع ترین علائم عبارتند از:

● اسهال
● استفراغ
● درد شکم
● تب

در برخی موارد، اسهال و استفراغ شدید می‌تواند منجر به کم آبی بدن شود. این امر به ویژه برای نوزادان و کودکان خردسال خطرناک است، به خصوص اگر آن‌ها نتوانند مایعات کافی برای جایگزینی آنچه از دست داده‌اند بنوشند.

بیشتر بخوانید: قرص آتورواستاتین چیست؟

درمان عفونت

درمان بیماری روتاویروس بیشتر بر پایه حفظ آب و الکترولیت بدن و کنترل علائم بیماری است. درمان عفونت روتاویروس معمولاً شامل مدیریت علائم، مانند اطمینان از هیدراتاسیون و تغذیه کافی است، اگرچه در موارد شدید ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان باشد. درمان آنتی بیوتیکی در برابر عفونت‌های ویروسی مانند روتاویروس موثر نیست.
در صورتی که بیمار به مقدار کافی آب ننوشد و الکترولیت‌های جسمی خود را از دست بدهد، ممکن است به شدت ضعیف شود و در موارد نادر ممکن است منجر به مرگ شود. بنابراین، شربت‌های الکترولیتی که در داروخانه‌ها در دسترس هستند، می‌توانند بهبود سریع‌تر را برای بیمار فراهم کنند.
همچنین، در برخی موارد، پزشک ممکن است داروی ضداسهال و ضد استفراغی به بیمار بدهد تا به کنترل علائم بیماری کمک کند. در صورتی که بیمار به سطح قابل توجهی از آب و الکترولیت نیاز داشته باشد، ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان جهت تزریق محلول الکترولیتی داشته باشد.

پیش‌گیری بیماری روتاویروس

پیش‌گیری از بیماری روتاویروس در عمده موارد با توجه به اصول بهداشت عمومی و شستشوی دست‌ها، پایین آوردن شرایط نامساعد بهداشتی و محیطی و استفاده از واکسن‌های موجود انجام می‌شود.
برای جلوگیری از ابتلا به بیماری روتاویروس، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

• شستشوی دست‌ها
• استفاده از آب تمیز
•  تمیز نگه داشتن سطوح
•  استفاده از واکسن
•  جدا کردن بیماران

همه چیز درباره واکسن روتاریکس

واکسن روتاریکس یک واکسن پروفیلاکتیک (پیشگیری کننده) برای ایجاد مقاومت در برابر عفونت با ویروس روتاویروس است. روتاویروس یک ویروس رشته‌ای RNA است که به طور معمول باعث ایجاد عفونت دستگاه گوارشی در کودکان می‌شود.
این واکسن شامل قطره‌هایی است که حاوی ویروس‌های زنده و ضعیف شده روتاویروس هستند. این ویروس‌ها هنگام تزریق به بدن، به سرعت شروع به تولید مقاومت در برابر آن می کنند. به عبارت دیگر، بدن شروع به تولید آنتی بادی هایی می کند که می توانند در برابر ویروس‌های روتاویروس محافظت کنند.
این واکسن به دوزهای مختلف عرضه می‌شود و معمولاً در ۲، ۴ و ۶ ماهگی به دست کودکان تزریق می‌شود. چنین واکسنی به عنوان یک واکسن پیش‌گیرانه، می‌تواند باعث کاهش شدید بار عفونتی در کودکان شود و در نتیجه، سلامت آن‌ها را بهبود بخشد.

روتاویروس یک ویروس رشته‌ای RNA

همان‌طور که گفته شد این واکسن از نوع واکسن زنده‌ است که از ویروس روتاویروس تهیه شده است. این واکسن به صورت خوراکی تزریق می‌شود و در دو دوز به کودکان تزریق می‌شود. واکسن روتاریکس دارای دو نوع است:
Royateq, Rotarix

RotaTeq یک واکسن پنج‌ویروسی است که توسط شرکت Merck تولید شده است. این واکسن شامل پنج نوع ویروس روتاویروس است که به طور معمول در جهان برای پیشگیری از بیماری روتاویروس استفاده می‌شود.

Rotarix یک واکسن دو ویروسی است که توسط شرکت GlaxoSmithKline تولید شده است. این واکسن شامل دو نوع ویروس روتاویروس است و در بیشتر کشورهای اروپایی استفاده می‌شود.

بیشتر بخوانید: معرفی بهترین قرص ضد اسهال و ضد دل‌پیچه

روند تولید واکسن روتاریکس

واکسن روتاریکس با استفاده از ویروس زنده، ضعیف شده و ناتوان شده ایجاد می‌شود. ویروس روتاری، ویروسی است که به‌طور معمول در درجه اول باعث عفونت‌های دستگاه گوارشی در کودکان می‌شود. برای تولید آن، ویروس روتاری از گلوبول‌های قرمز خون جداسازی شده و برای ضعیف شدن و ناتوان‌سازی، تحت نظر قرار می‌گیرند.
در کشورهایی که این واکسن در دسترس است، توصیه می‌شود که بچه‌ها در دو مرحله به مدت 6 تا 8 هفته و 2 تا 3 ماه پس از تولد واکسینه شوند. در بعضی از کشورها، واکسن روتاریکس به صورت قطره‌ای نیز در دسترس است.

اثربخشی واکسن روتاریکس

واکسن روتاریکس قادر به کاهش حداقل ۹۰ درصدی ابتلا به بیماری در کودکانی است که در دو مرحله واکسینه شده‌اند. همچنین، اثربخشی این واکسن در جلوگیری از بیماری و اثرات جانبی آن نیز در طی سالیان گذشته مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. بر اساس تحقیقات انجام شده، این واکسن در بیشتر موارد می‌تواند به صورت کامل از ویروس جلوگیری کند.

واکسن روتاریکس یک واکسن پروفیلاکتیک

عوارض جانبی واکسن

این واکسن نیز مانند سایر واکسن‌ها، ممکن است باعث بروز عوارض جانبی شود. با این حال، بیشتر عوارض جانبی این واکسن کوچک و خفیف هستند و در بیشتر موارد به طور کلی نیاز به درمان ندارند.
عوارض جانبی رایج این واکسن عبارتند از:

• تب خفیف
• استفراغ
•  اسهال
•  درد در قسمتی از جسم که واکسن تزریق می‌شود

برای جلوگیری از عوارض جانبی واکسن روتاریکس در کودکان، بهتر است پس از تزریق واکسن، نظم خواب و استراحت کافی برای کودک فراهم شود و همچنین مراقبت از تغذیه سالم کودک اهمیت دارد. همچنین در صورتی که کودک پس از تزریق واکسن به تب بالا، استفراغ شدید و یا اسهال شدید دچار شود، بهتر است در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.

مراقبت از تغذیه سالم کودک

با توجه به اطلاعات موجود، واکسن روتاریکس به عنوان یک واکسن ایمن و مؤثر شناخته شده است. در صورتی که هرگونه عارضه جانبی شدیدی شامل تب بالا، استفراغ شدید و یا اسهال شدید را تجربه کردید، بهتر است به پزشک خود مراجعه کرده و صلاحیت تزریق واکسن را برای ادامه یا قطع کردن آن با او بررسی کنید.

در رابطه با بیماری روتاویروس چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر کودک شما اسهال شدید و هر یک از علائم را داشته باشد، باید به پزشک مراجعه کنید:

•  تب بالا
• افت شدید وزن
•  ادامه داشتن علائم بعد از بهبود

به‌طور کلی، اگر فرزند شما هرگونه علائمی از بیماری روتاویروس دارد، بهتر است در اسرع وقت به پزشک خود مراجعه کنید.

بیشتر بخوانید: قرص فارماتون چیست و چه فوایدی دارد؟

کلام آخر

استفاده از واکسن روتاریکس به عنوان یکی از روش‌های پیش‌گیری از بیماری روتاویروس، در کاهش شیوع این بیماری و بهبود سلامت کودکان نقش مؤثری دارد. با توجه به اهمیت حصول از هدف واکسیناسیون کودکان در حفظ سلامتی و پیش‌گیری از بیماری‌های واگیر، توصیه می‌شود که فرزندان شما را در زمان مقرر واکسینه کنید. بهتر است قبل از تزریق واکسن، با پزشک خود در مورد مزایا و عوارض آن صحبت کنید. به‌طور کلی، پیش‌گیری بهتر از درمان است، لذا استفاده از واکسن برای پیش‌گیری از بیماری روتاویروس، بهترین راه حل است.