مواد غذایی سرشار از فیبر چیست؟
فیبر بخشی ضروری از یک رژیم غذایی سالم است که به دلیل نقش آن در ارتقای سلامت دستگاه گوارش، تثبیت سطح قند خون و کمک به مدیریت وزن شناخته شده است. با وجود اهمیت آن، بسیاری از مردم فیبر کافی مصرف نمیکنند. درک اینکه کدام غذاها سرشار از فیبر هستند میتواند به افراد در انتخاب رژیم غذایی بهتر کمک کند. در اینجا راهنمایی برای آشنایی با مواد غذایی سرشار از فیبر گردآوری شده است.
فیبر چیست؟
فیبر و مواد غذایی سرشار از فیبر چیست؟ فیبر، نوعی کربوهیدرات است که بدن قادر به هضم آن نیست. بر خلاف کربوهیدراتهای دیگر که به مولکولهای قند تجزیه می شوند، فیبر نسبتاً دست نخورده از دستگاه گوارش عبور میکند. در غذاهای گیاهی مانند میوهها، سبزیجات، غلات، مغزها، دانهها و حبوبات یافت میشود.
انواع فیبرهای غذایی
قبل از اینکه به سراغ غذاهای غنی از فیبر بروید، مهم است که دو نوع اصلی فیبر رژیمی را بدانید، دو نوع اصلی فیبر رژیمی وجود دارد:
فیبر محلول: این نوع فیبر در آب حل میشود و یک ماده ژل مانند ایجاد میکند. میتواند به کاهش سطح کلسترول و گلوکز خون کمک کند. منابع فیبر محلول عبارتند از جو، آجیل، دانهها، لوبیا، عدس، نخود و برخی میوهها و سبزیجات. به عنوان مثال، پکتین موجود در سیب و بتا گلوکان موجود در جو دوسر اشکالی از فیبر محلول هستند.
فیبر نامحلول: این نوع فیبر در آب حل نمیشود. مدفوع را حجیم میکند و کمک میکند غذا سریعتر از معده و روده عبور کند. این میتواند به جلوگیری از یبوست و ترویج حرکات منظم روده کمک کند. منابع فیبر نامحلول شامل غلات کامل، آجیل، لوبیا و سبزیجاتی مانند گل کلم، لوبیا سبز و سیبزمینی است.
فواید فیبر برای سلامتی
گنجاندن مواد غذایی سرشار از فیبر در رژیم غذایی میتواند به طور قابل توجهی سلامت گوارش شما را بهبود بخشد، به حفظ سطح قند خون ثابت و حمایت از سلامت قلب کمک کند. در ادامه با فواید بیشتری آشنا میشوید.
- سلامت گوارش: فیبر به حفظ سلامت دستگاه گوارش کمک میکند. با افزایش حجم مدفوع و تسهیل دفع آن به عادی سازی حرکات روده کمک میکند. این میتواند از یبوست جلوگیری کرده و خطر ابتلا به بیماری دیورتیکول را کاهش دهد.
- سلامت قلب: فیبر محلول میتواند با کاهش کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) که به عنوان کلسترول بد نیز شناخته میشود، به کاهش سطح کلسترول خون کمک کند. رژیم غذایی سرشار از فیبر با کاهش خطر بیماری قلبی مرتبط است.
- کنترل قند خون: فیبر، به ویژه فیبر محلول، میتواند جذب قند را کند کرده و به بهبود سطح قند خون کمک کند. این میتواند برای افراد مبتلا به دیابت مفید باشد و به مدیریت مؤثرتر وضعیت آنها کمک کند.
- مدیریت وزن: غذاهای پر فیبر نسبت به غذاهای کم فیبر سیر کنندهتر هستند، که میتواند به کنترل اشتها و کمک به مدیریت وزن کمک کند. فیبر همچنین میتواند هضم و جذب مواد مغذی را کند کند، که میتواند به شما کمک کند برای مدت طولانیتری احساس سیری کنید.
- پیشگیری از سرطان: برخی مطالعات نشان میدهند که یک رژیم غذایی با فیبر بالا ممکن است به کاهش خطر سرطان روده بزرگ کمک کند. تصور میشود که این به دلیل نقش فیبر در تقویت حرکات روده سالم و توانایی آن در تخمیر در روده بزرگ است و اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه تولید میکند که اثرات محافظتی دارند.
مطالب مرتبط: عرقیات پایین آورنده قند خون
نکاتی برای افزایش مصرف فیبر
افزایش دریافت فیبر از طریق یک رژیم غذایی سالم و متعادل و میتواند به طور قابل توجهی سلامت و تندرستی را بهبود بخشد. در ادامه به نکاتی برای افزایش مصرف فیبر میپردازیم.
- میوه و سبزیجات بیشتری بخورید: در هر وعده غذایی نیمی از بشقاب خود را با انواع میوهها و سبزیجات رنگارنگ پر کنید.
- غلات کامل را انتخاب کنید: نان، ماکارونی و غلات سبوسدار را به جای همتایان تصفیه شده خود انتخاب کنید.
- میان وعدههای آجیل و دانهها: مقداری از میان وعدههای غنی از فیبر مانند بادام، تخمه آفتابگردان یا ذرت بوداده نگه دارید.
- حبوبات را اضافه کنید: لوبیا، عدس و نخود فرنگی را در سوپ، سالاد و غذاهای اصلی خود بگنجانید.
- برچسبهای مواد غذایی را بخوانید: به دنبال غذاهایی باشید که دارای فیبر بالا هستند.
مواد غذایی سرشار از فیبر چیست؟
فیبر یک ماده مغذی ضروری است که نقش مهمی در حفظ سلامت دستگاه گوارش، تنظیم سطح قند خون و حمایت از سلامت قلب دارد. با وجود اهمیت آن، بسیاری از افراد فیبر کافی در رژیم غذایی روزانه خود مصرف نمیکنند. جدول زیر مواد غذایی سرشار از فیبر را بررسی میکند و گزینههایی را برای افزایش مصرف و بهبود سلامت کلی در اختیار شما قرار میدهد.
گروهها |
مواد غذایی |
مواد غذایی سرشار از فیبر |
میوهها و انواع توتها |
سیب |
یک سیب متوسط با پوست حدود 4.4 گرم فیبر دارد. سیب به خصوص سرشار از فیبر محلول است که میتواند به کاهش سطح کلسترول کمک کند. |
گلابی |
یک گلابی متوسط حاوی حدود 5.5 گرم فیبر است. گلابی نه تنها سرشار از فیبر است، بلکه منبع خوبی از ویتامین C است. |
|
تمشک |
یک فنجان تمشک حدود 8 گرم فیبر دارد. آنها همچنین مملو از آنتی اکسیدان ها و ویتامین ها هستند. |
|
موز |
یک موز متوسط حدود 3.1 گرم فیبر همراه با دوز خوبی از پتاسیم و ویتامین C دارد. |
|
سبزیجات |
کلم بروکلی |
یک فنجان بروکلی پخته شده حدود 5.1 گرم فیبر دارد. همچنین سرشار از ویتامین های C و K است. |
هویج |
یک هویج متوسط حاوی حدود 1.7 گرم فیبر است. هویج همچنین سرشار از بتاکاروتن است که بدن آن را به ویتامین A تبدیل میکند. |
|
کلم بروکسل |
یک فنجان کلم بروکسل حدود 4 گرم فیبر دارد. آنها همچنین منبع عالی ویتامین C و ویتامین K هستند. |
|
سیبزمینی شیرین |
یک سیبزمینی شیرین متوسط با پوست حدود 3.8 گرم فیبر دارد. سیبزمینی شیرین همچنین سرشار از ویتامین A و مواد غذایی دارای فیبر است. |
|
حبوبات |
عدس |
یک فنجان عدس پخته شده حاوی حدود 15.6 گرم فیبر است. عدس همچنین منبع عالی پروتئین و آهن است. |
لوبیا سیاه |
یک فنجان لوبیا سیاه پخته شده حدود 15 گرم فیبر دارد. لوبیا سیاه همچنین سرشار از پروتئین و مواد مغذی ضروری مانند فولات و منیزیم است. |
|
نخود |
یک فنجان نخود پخته حدود 12.5 گرم فیبر دارد. آنها همچنین منبع عالی پروتئین و فولات هستند. |
|
غلات کامل |
جو دوسر |
یک فنجان بلغور جو دوسر پخته حاوی حدود 4 گرم فیبر است. جو دوسر به دلیل خواص کاهش دهنده کلسترول نیز شناخته شده است. |
کینوا |
یک فنجان کینوا پخته شده حدود 5 گرم فیبر دارد. کینوا همچنین یک پروتئین کامل است که شامل هر 9 اسید آمینه ضروری و از مواد غذایی دارای فیبر است. |
|
برنج قهوهای |
یک فنجان برنج قهوهای پخته شده حدود 3.5 گرم فیبر دارد. برنج قهوهای به دلیل داشتن لایه بیرونی سبوس، مواد مغذی بیشتری نسبت به برنج سفید حفظ میکند. |
|
آجیل و دانهها
|
دانه چیا |
یک اونس (حدود 2 قاشق غذاخوری) دانه چیا حاوی 10 گرم فیبر است. آنها همچنین سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 و از مواد غذایی دارای فیبر هستند. |
بذر کتان |
یک قاشق غذاخوری دانه کتان کامل حدود 2.8 گرم فیبر دارد. دانه کتان همچنین منبع خوبی از لیگنان ها و اسیدهای چرب امگا 3 است. |
|
بادام |
یک اونس (حدود 23 بادام) حاوی 3.5 گرم فیبر است. بادام همچنین سرشار از ویتامین E و چربیهای سالم و از مواد غذایی با فیبر بالا است. |
|
سایر غذاهای غنی از فیبر |
پاپ کورن |
ذرت بو داده شده با هوا یک غلات کامل است و در هر فنجان حدود 1.2 گرم فیبر دارد. این یک میان وعده سالم و کم کالری است که بدون کره یا روغن زیاد تهیه شود. |
آووکادو |
یک آووکادوی متوسط حدود 10 گرم فیبر دارد. آووکادو همچنین منبع خوبی از چربیهای تک غیراشباع سالم و از مواد غذایی با فیبر بالا است. |
|
شکلات تلخ |
یک اونس شکلات تلخ (70 تا 85 درصد کاکائو) حاوی حدود 3 گرم فیبر است. شکلات تلخ همچنین سرشار از آنتی اکسیدان است. |
سخن پایانی
گنجاندن انواع مواد غذایی سرشار از فیبر در رژیم غذایی شما میتواند فواید زیادی برای سلامتی داشته باشد. میوهها، سبزیجات، حبوبات، غلات کامل، آجیل و دانهها همگی منابع عالی فیبر هستند. با ایجاد تغییرات کوچک برای گنجاندن این غذاها در برنامه روزانه خود، میتوانید سلامت گوارش و سلامت کلی خود را بهبود بخشید.
سؤالات متداول
آیا میتوانم فیبر زیادی دریافت کنم؟
بله، مصرف بیش از حد فیبر میتواند منجر به مشکلات گوارشی مانند نفخ، گاز و یبوست شود. مهم است که مصرف فیبر را به تدریج افزایش دهید و مقدار زیادی آب بنوشید تا فیبر در سیستم گوارش حرکت کند.
آیا فیبر میتواند به کاهش وزن کمک کند؟
بله، فیبر میتواند با افزایش احساس سیری و کاهش کالری دریافتی به کاهش وزن کمک کند. غذاهای پر فیبر تمایل بیشتری به سیر کردن دارند و خوردن آنها زمان بیشتری میبرد، که میتواند به کنترل وزن کمک کند.
آیا مکمل های فیبر موثر هستند؟
مکمل های فیبر میتواند برای افرادی که برای دریافت فیبر کافی از رژیم غذایی خود تلاش میکنند مفید باشد. با این حال، بهتر است فیبر را از غذاهای کامل دریافت کنید، زیرا آنها مواد مغذی اضافی و فواید سلامتی را ارائه میدهند.
فیبر چگونه به کنترل سطح قند خون کمک میکند؟
فیبر محلول جذب قند را در جریان خون کند میکند و به جلوگیری از افزایش سطح قند خون کمک میکند. این میتواند به ویژه برای افراد مبتلا به دیابت یا کسانی که در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند مفید باشد. غذاهای سرشار از فیبر محلول مانند جو و حبوبات به ویژه در تثبیت قند خون موثر هستند.
آیا پخت و پز بر محتوای فیبر غذاها تأثیر میگذارد؟
پخت و پز میتواند محتوای فیبر غذاها را کمی تغییر دهد، اما به طور کلی فیبر را از بین نمیبرد. برخی از روشهای پخت، مانند جوشاندن، ممکن است باعث کاهش جزئی فیبر شوند، در حالی که برخی دیگر، مانند بخارپز کردن یا مایکروویو، تمایل به حفظ محتوای فیبر دارند. خوردن ترکیبی از سبزیجات خام و پخته میتواند به شما کمک کند فیبر کافی دریافت کنید.
آیا فیبر میتواند به کاهش کلسترول کمک کند؟
بله، فیبر محلول میتواند به کاهش سطح کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) که معمولاً به عنوان کلسترول بد شناخته میشود، کمک کند. این کار را با اتصال به ذرات کلسترول و کمک به حذف آنها از بدن انجام میدهد. غذاهایی مانند جو و لوبیا در کاهش سطح کلسترول موثر هستند.
آیا در محصولات حیوانی فیبر وجود دارد؟
خیر، فیبر فقط در غذاهای گیاهی یافت میشود. محصولات حیوانی مانند گوشت، لبنیات و تخم مرغ حاوی فیبر رژیمی نیستند. برای اطمینان از دریافت فیبر کافی، ضروری است که انواع غذاهای گیاهی را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
فارغ التحصیل دانشگاه شهید بهشتی تهران در رشته داروسازی
عضو انجمن داروسازان و عضو انجمن کاندیدای قلب
انتشار مطالب فوق تنها با ذکر مرجع به همراه لینک وبسایت دارودراگ مجاز میباشد.
لطفا به حقوق هم احترام بگذاریم.